Ból stopy to najczęstsza przypadłość pojawiająca się u osób aktywnych zawodowo, starszych oraz uprawiających sport. Z tego artykułu dowiesz się, jak zbudowana jest stopa, jakie są najczęstsze przyczyny bólu stopy i co robić, by je niwelować.
Jak zbudowana jest stopa i dlaczego boli?
Sklepienie stopy składa się z dwóch łuków podłużnych i dwóch poprzecznych. Według J. Wilczyńskiego „Łuk poprzeczny przedni wymusza trzy punkty podparcia stopy, co zapewnia wytrzymałość oraz odpowiednią plastyczność stopy. Słabym elementem ukształtowania stopy, jest pronacyjne ustawienie kości piętowej. Przy niewydolnych więzadłach, mięśniach i ścięgnach, nawrócone położenie kości piętowej, pod wpływem obciążenia, wzmaga się i kość skokowa obsuwa się ku dołowi, powodując płaskostopie”. Trzy punkty podparcia: guz piętowy, pierwsza i piąta głowa kości śródstopia są więc najbardziej obciążone podczas chodu. Nieprawidłowość ustawienia kości piętowej powoduje wady w obrębie stopy.
Do najczęstszych z nich zaliczamy:
- Płaskostopie podłużne
- Płaskostopie poprzeczne
- Haluksy
- Ostroga piętowa
Płaskostopie podłużne – przyczyny i metody leczenia.
Zwane potocznie platfusem, to najczęściej występująca wada stopy. Największe zmiany zachodzą w stawie piętowo- skokowym i skokowo- łódkowym, co pociąga za sobą koślawość kości piętowej. Słabe więzadło piętowo- łódkowe powoduje przemieszczenie się głowy kości skokowej, co z kolei doprowadza do odwiedzenia przodostopia. Wynikiem tych zmian jest spłaszczenie łuku podłużnego stopy.
Do oceny płaskostopia wykorzystujemy badania szczegółowe, w tym podoskopowe. Wysklepienie podłużne ocenić można na podstawie wyznaczenia wartości kąta Clarke’a w oparciu o podział Kasperczyka: „zakres poniżej 28 stopni odpowiada stopie płaskiej, 28–40 stopni – stopa obniżona, 40–51stopni – stopa prawidłowa wysklepiona, powyżej 51 stopni to stopa nadmiernie wysklepiona”. Tak przeprowadzone badanie ujawnia znaczne obniżenie łuku podłużnego stopy i kontakt części przyśrodkowej stopy z podłożem.
Płaskostopie podłużne wpływa na jakość chodu ale i postawy, co bardzo często powoduje ból okolicy stopy. Aby skorygować wadę, należy działać wieloetapowo. Podstawą są ćwiczenia rozciągające przykurczone mięśnie oraz wzmacniające, masaż klasyczny czy też terapia manualna. Ważne jest także zabezpieczenie stopy w ortopedyczne wkładki korygujące, które zapewniają właściwą konfigurację stopy, ale i przeciwdziałają pogłębieniu deformacji.
Płaskostopie poprzeczne – przyczyny i metody leczenia.
Wada polega na obniżeniu główek drugiej i trzeciej kości śródstopia i spłaszczeniu łuku poprzecznego przedniego. Przyczyną jest najczęściej niewydolność mięśniowo- więzadłowa stopy. Konsekwencją spłaszczenia łuku poprzecznego stopy jest powstanie, na drugiej i trzeciej kości śródstopia, grubego, wchodzącego w głąb stopy odcisku, potocznie zwanego modzelem. Jeśli dodatkowo pierwsza kość śródstopia ustawiona jest szpotawo,w stopie poprzecznie płaskiej występuje paluch koślawy.
Sklepienie poprzeczne określono na podstawie wskaźnika Wejsfloga (stosunek długości stopy do jej szerokości prawidłowo wynosi 3:1. Wartość wskaźnika 2,55–3,00 określa prawidłowe wysklepienie poprzeczne; wartość 2,00–2,50 – płaskostopie poprzeczne.
Do korekcji wady można zastosować pelotę metatarsalną, która ma za zadanie zmniejszyć nacisk na bolesną okolicę przodostopia, niwelując ból lub półwkładki podpierające łuk poprzeczny stopy. Ważne są również regularne wizyty u wykwalifikowanego podologa, który umiejętnie usunie nadmiar zrogowaciałej skóry z miejsc zwiększonego nacisku, co przynosi odczuwalną ulgę dla pacjenta. Szczególnie ważne jest to u osób chorujących na cukrzycę. Jeśli płaskostopiu poprzecznemu towarzyszą inne deformacje w obrębie stopy, takie jak, palce szponiaste, palec młotkowaty, czy paluch koślawy, a leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, należy skonsultować się z ortopedą i zastanowić się nad leczeniem operacyjnym.
Paluch koślawy (Hallux valgus) – przyczyny i metody leczenia.
To zniekształcenie polegające na odchyleniu na zewnątrz palucha, który podkłada się lub nakłada na drugi palec stopy. W przypadku koślawości palców ustawia się do nich równolegle. Sytuacja ta, powoduje odsłonięcie i wysunięcie znacznej części pierwszej głowy śródstopia po stronie wewnętrznej stopy. Najczęstszymi przyczynami tej wady jest koślawość kolan, stosowanie niewłaściwego obuwia, przebyte urazy, stany zapalne stawu i kaletki maziowej jak i predyspozycje dziedziczne.
Paluch koślawy wymaga zazwyczaj leczenia ortopedycznego. W celu zatrzymania pogłębienia się wady, można stosować specjalistyczne kliny, separatory, opaski lub aparaty zakładane na noc. Działanie wieloaspektowe, w postaci profilaktyki, ćwiczeń oraz odpowiedniego doboru obuwia pozwala w dużej mierze zlikwidować dolegliwości bólowe spowodowane powstałą wadą.
Ostroga piętowa – przyczyny i metody leczenia przewlekłego bólu pięt.
Schorzenie to, może dotyczyć jednej pięty lub występować obustronnie. Na początku pojawia się ból okolicy pięty, występujący po przemęczeniu stopy, następnie każdorazowo po obciążeniu, aż w późniejszym stadium występuję nawet w spoczynku. W rzadkich przypadkach, ostroga piętowa nie daje oznak bólowych. Ostroga piętowa to potoczne określenie zapalenia rozcięgna podeszwowego, które prowadzi do zmian zwyrodnieniowych, czego efektem jest powstanie narośli kostnej na guzie piętowym.
Leczenie ostrogi piętowej jest procesem długotrwałym. Podstawową czynnością jest wyeliminowanie czynnika sprzyjającego jej powstawaniu. Najczęściej jest to zlikwidowanie powstałego stanu zapalnego. Bardzo często w początkowym etapie leczenia stosuje się „ostrzykiwanie” miejscowe, zawiesiną hydrokortyzonu w nowokainie. Ponadto zaleca się także farmakoterapie w postaci przyjmowania niesterydowych leków przeciwzapalnych. Ważnym elementem fizjoterapii jest odciążanie okolicy pięty poprzez zastosowanie wkładek ortopedycznych, wykonanie zabiegów: ultradźwięków, laseroterapii czy jonoforezy. Jedną z najnowszych form terapii, przynoszącą bardzo dobre efekty, jest leczenie falą uderzeniową. Różnorodność stosowanych metod leczenia wpływa pozytywnie na likwidację bólu stopy.
Gdy boli stopa – na ratunek sklep medyczny PLASTERMED !!!
W naszym sklepie medycznym znajdziesz artykuły medyczne oraz zrobisz badanie podoskopowe stóp. Znajdziesz nas w Bytomiu – Miechowicach przy ulicy Reptowskiej 37a (obok marketu Carrefour).